Di Vienna, li 10 Ottobre 1637.
      Di V. S. molto Ill.re et Ecc.ma[vedi figura 3573.gif]
     
     
     
      3574.
     
      ELIA DIODATI a MARTINO ORTENSIO [in Amsterdam].
      Parigi, 10 ottobre 1637.
     
      Dal Tomo III, pag. 450-451, dell'edizione citata nell'informazione premessa al n.° 1201.
     
      Parigi, 10 Ottobre 1637.
     
      Vix est, si bene advertas, vir Clarissime, ut ex meis literis ullum tibi praebitum sit argumentum, unde iure queri possis(444) quod, praeter quam par fuerit, longam vestram in rescribendo moram impatienter tulerim. Verum his querimoniis, literario nostro pro bono publico circa Domini Galilaei de longitudine negotium coepto commercio minime convenientibus, posthabitis, illudque potius amice et sedulo, ut res postulat, prosequentes, id quod vobis nunc prae manibus est, serio, quaeso, capessite, iustaeque(445) ipsius de vestro candore et erga eum remque communem testato studio expectationi respondere vobis sit curae.
      Sententia tua de mensuratore temporis et de usu telescopii in fluctuatione navis (quatuor ab hinc mensibus vobis ab eo patefactis), quam novissima tua epistola mihi significasti(446), cum verisimili tantum coniectura, non antem certa et comperta scientia, nitatur, rei veritati ipso experimento comprobandae non est quod praeiudicet, ita ut ipsius circa haec duo capita inventa, vobis prodita, indicta causa a vobis(447) reiici possint aut debeant; quinimmo potius illa (a vobis bene percepta), pro instituti negocii merito, accurato opere extructo erectisque ad illa probanda ex eius praescripto requisitis machinis, attente a vobis perpendenda et adamussim exploranda forent; et si quid in iis deficiat, industrie suppleri, pollicitisque praemiis insignium artificum ad id opem advocari, nihilque praeterea, quod ad negocii promotionem et perfectionem conducere possit, a vobis praetermitti, ob duas potissimum rationes optandum foret: quod, videlicet, longitudinis investigandae modus hic per Stellas Mediceas, ab eo repertus, indubie sit verus et certus; tum etiam, quod citra omnem exceptionem is sit in rerum natura unicus ac singularis, quodque frustra in posterum ad eam rem ab hominibus aliunde auxilium sit expectandum.